Kije kwam begin 2015 bij mij in de
klas nadat hij anderhalf jaar lang geen onderwijs had gevolgd. Inmiddels durft
hij weer met vertrouwen vooruit te kijken. Hij omarmt school en heeft grootse
plannen voor zijn toekomst.
Samen met Kije heb ik zijn ervaringen van de
afgelopen periode op Maupertuus op papier gezet. Aanleiding hiervoor is een
project dat we enkele weken geleden op school zijn gestart. Het ‘Project
Thuiszitters’ moet ertoe leiden dat we begin komend schooljaar een groep
starten met 5 a 7 thuiszitters. De actualiteit schreeuwt om aandacht voor de in
totaal 8000 kinderen die, mede dankzij het passend onderwijs, geen geschikt
‘passend’ onderwijs kunnen vinden. Ons initiatief lijkt een druppel op een
gloeiende plaat, en dat is het natuurlijk ook. Maar kennelijk is het
hedendaagse onderwijs niet in staat om aan de zorgbehoeften van sommige
kinderen te kunnen voldoen. Het passend onderwijs is een nobel streven, maar
voldoet tot op heden dus nog niet. Het opdoen van ervaringen met deze doelgroep
en het delen van deze ervaringen met andere onderwijsinstellingen leiden
hopelijk sneller tot oplossingen. Zo bezien is onze bijdrage wellicht een stukje
groter dan die ene druppel.
September 2014 startte Kije op een reguliere
middelbare school in Amsterdam. Kije heeft Asperger. Niet dat ik hier iets mee
wil verklaren. Het is slechts een constatering. In zijn geval ervoer hij de
klas als erg druk en kreeg hij daarnaast niet de aandacht die hij dacht nodig
te hebben om goed te kunnen functioneren. Al snel leidde dit tot schoolverzuim.
Korte tijd later ging Kije helemaal niet meer naar school. Hij leidde in deze
periode een zeer passief bestaan. Hij leefde naar eigen zeggen meer en meer
naar binnen gekeerd. Contact met de buitenwereld bestond louter uit gesprekken
met hulpinstanties. Hoe langer Kije thuis zat, hoe groter de drempel werd om
weer naar school te gaan.
Het was zijn vader die uiteindelijk contact
zocht met Maupertuus. In goed overleg hebben we besloten dat het hoofddoel was
om Kije weer onder de mensen te brengen. Het didactische element was van later
zorg. Een aangepast rooster met drie dagen per week een dagdeel naar school
moest Kije weer in een ritme brengen. Kije vond het waanzinnig spannend en
voornamelijk niet leuk. Ondanks dat hij het fijn vond dat hij weer ergens
welkom was, zette hij toch vooral zijn hakken in het zand. Zelf begrijpt hij nu
weinig van zijn gedrag van toen. Enerzijds was hij moeilijk benaderbaar,
anderzijds genoot hij van de aandacht die hij kreeg. Zijn bezoek aan Maupertuus
had behalve de aandacht nog een ander positief gevolg. De hulpinstanties lieten
hem nu namelijk grotendeels met rust.
Na een aantal weken had hij de wetten en
regels binnen Maupertuus vrij aardig door. Hij volgde meer en meer lessen en
was ook best bereid om wat werk te maken. Hiermee was de basis gelegd om zijn
schoolgang verder uit te bouwen.
In deze fase vond Kije het lastig om aan te
geven waar hij tegenaan liep. Nu kan hij dat beter. In zijn algemeenheid vond
hij het vooral lastig dat hij weer ‘dingen moest doen’. Opstaan, soms zelfs
wassen, aankleden, tandenpoetsen? Alledaagse gewoonten bleken allerminst
vanzelfsprekend en kostten hem zodoende veel energie. Dit werd overigens al
snel stukken beter nadat Kije verhuisde naar een gezinshuis in Leersum.
Een ander obstakel dat hij tegenkwam in deze
fase betrof het leren.
Na zijn herintrede zag Kije school
voornamelijk als een grote grabbelton waar hij naar hartenlust onderwerpen uit
kon grabbelen om ze vervolgens te bestuderen. Enige vorm van structuur was ook
hier niet te ontdekken. Het leren aan de hand van een methode of het opvolgen
van instructies van een docent, leek hem dan ook volstrekt zinloos. Liever
verloor hij zich in zogenaamde berekeningen van zwarte gaten in het heelal.
Nu, bijna anderhalf jaar later, zit Kije
helemaal op zijn plek. De situatie in het gezinshuis in Leersum bleek van beide
kanten niet te zijn wat men verwachtte. Inmiddels woont Kije daarom bij een
vriend van zijn vader. Hij vindt daar zijn rust, er is structuur, hij krijgt
aandacht en de ruimte voor zijn ‘mooie’ eigenaardigheden.
Hetzelfde geldt voor Maupertuus. Hij volgt al
een jaar lang alle lessen en scoort fantastisch voor de toetsen. Kije bekent
met een brede glimlach dat hij tegenwoordig soms zelf de stoorzender is. De
tikkende potloden op de rand van een tafel, die hem aanvankelijk zo
overprikkelden, komen nu vaak uit zijn hoek.
Voor nu is het havodiploma het doel op de
korte termijn. Kije zelf ziet dit slechts als tussenstation. Hij wil met een
vwo-diploma naar de universiteit om scheikunde te gaan studeren. Het verklaren
van processen spreekt hem aan. ‘Stofje erbij, stofje eruit…’. Kortom; alles
onderzoeken en het goede behouden.
De meest veelzeggende uitspraak van Kije zegt
wellicht meer dan bovenstaande tekst. Op de vraag wat het fijnste is dat zijn
schoolgang hem tot nu toe heeft opgeleverd, antwoordde hij; “Ik tel eindelijk weer
mee”.
Kije is op Maupertuus het leidend voorwerp
wat betreft ons project. Hij is ons voorbeeld als het gaat om een succesvolle
aanpak van een gestrande scholier. Als ervaringsdeskundige heeft Kije nog een
aantal tips voor thuiszitters die de stap naar het onderwijs nog moeten zetten.
Ik citeer.
- “Uit je gevoelens en laat weten wat je
wilt. Dan pas krijg je begrip voor je situatie.”
- “Blijf niet te lang hangen in je eigen
negatieve gevoel. Ook al lijkt het ‘niets hoeven’ op
korte termijn het meest veilig.“
- “Sta open voor verandering.”
Wat nou Asperger? Laten we het er gewoon op
houden dat iedereen uniek is en een eerlijke kans verdient. Kije heeft zijn
kans gegrepen en heeft zodoende de wind weer in de zeilen. Hij heeft zware
stormen moeten trotseren, maar vaart nu lekker voor de wind, zijn toekomst
tegemoet.
Geschreven door Luuk Leussink (mentor vo) en Kije (leerling Maupertuus)
Maupertuus
Horstlaan 2
3971 LC Driebergen
tel: 0343-533611
driebergen@maupertuus.info
